Rozkaźnikowce

Są w języku polskim liczne złożenia w których czasownik jest przyłączony do rzeczownika międzyrostkiem -i- (-y-), mimo że tego rodzaju złożeń jest dużo, nie mają one swojej zgrabnej nazwy. Jako że -i jest dawną słowiańską końcówką trybu rozkazującego (rozkaźnika), to na te złożenia przedstawiam nazwę Rozkaźnikowiec bo przypominają złożenie trybu rozkazującego danego czasownika z jakimś rzeczownikiem. Słowniczek ten zebrałem z licznych źródeł, które oznaczyłem przed definicją dawnego wyrazu. Poniżej jest do znalezienia dopasowanie źródeł do oznaczeń:

Brak oznaczenia: Słownik języka polskiego PWN
Dawniej: Źródła XIX-wieczne (np. Słowniki M. Arcta)
Średniopolski: Słowniku polszczyzny XVI wieku
Staropolski: Słownik pojęciowy języka staropolskiego
Cieszyn: Słownik dialektyczny Śląska Cieszyńskiego Andrzeja Cinciały, dokładniej z opracowania Composita rzeczownikowe w słowniku gwarowym Andrzeja Cinciały Anny Pospiszyl.
Wiech: Nowoczesny język potoczny (z angielska nazywany także slangiem), zaczerpnięty z Wykopu, X, Słownika miejskiego i Obserwatorium Językowego U.W.).

Występują też dodatkowe oznaczenia:

Bluzg: Wyraz jest często uznawany za brzydki.
S.O.: Skrót od Samoodnoszący. W tych wyrazach drugi człon zgadza się z tym co cały wyraz opisuję.

B C D F G H J K L Ł M N O P R S Ś T U W Z Ż

B

Bawidamek «Kobieciarz» — etym. Bawi (Baw; Bawić) + Dama + -ek
Bawiludek «Wesołek» — etym. Bawi (Baw; Bawić) + Ludek
Bęcwał «Trzpiot» — etym. Bęc + Wał, wykrzyknik bęc! użyty zamiast rozkaźnika bęcnij.
Boidudek (Wiech) «Tchórz» — etym. Boi (Bój; Bać) + Duda + -ek; do znalezienia w słowniku miejskim od r. 2018. — dop. Jest to też nazwa obrazu pani Zuzanny Jankowskiej z r. 2021.
Boidupa (Wiech; Bluzg) «Tchórz» — etym. Boi (Bój; Bać) + Dupa; do znalezienia w słowniku miejskim od r. 2018
Bolidupa (Wiech; Bluzg) «Osoba która łatwo się oburza; oburzalski» — etym. Boli (Bol; Bolić) + Dupa, na podstawie wyrazu ból dupy, odbitki angielskiego wyrazu butthurt.
Brzęczysłowo, brzęczysłów (Wiech; S.O.) «Słowo wytrych; ang. Buzzword» — etym. Brzęczy (Brzęcz; Brzęczyć) + Słowo, odbitka angielskiego wyrazu buzzword.
Burczybas «Beczułkowaty instrumenty pochodzenia kaszubskiego» — etym. Burczy (Burcz; Burczyć) + Bas
Burczymucha «Zrzęda» — etym. Burczy (Burcz; Burczyć) + Mucha
Burzyobrazek (Średniopolski) «Obrazoburca» — etym. Burzy (Burz; Burzyć) + Obrazek
Burzyświat (Dawniej) «Wichrzyciel» — etym. Burzy (Burz; Burzyć) + Świat

C

Cedziworek (Średniopolski; S.O.) 1. «Sito» 2. «Chmura śnieżna» — etym. Cedzi (Cedź; Cedzi) + Worek
Ciągniskóra (Średniopolski) «Szewc» — etym. Ciągni (Ciągnij; Ciągnąć) + Skóra
Cieszykamień (Średniopolski) «Kamieniarz» — etym. Cieszy (Ciesz; Ciosać) + Kamień
Chwalibur, Chwaliburca (Dawniej) «Przechwalca» — etym. Chwali (Chwal; Chwali) + Bur, nie jestem pewien czym ma być ten bur.
Chwalidupa (Bluzg) «Przechwalca» — etym. Chwali (Chwal; Chwali) + Dupa
Chwaligóra (Dawniej) «Przechwalca» — etym. Chwali (Chwal; Chwali) + Góra
Chwalipięta «Przechwalca» — etym. Chwali (Chwal; Chwali) + Pięta
Chwalipost (Wiech; S.O.) «Wpis którego celem jest chwalenie się czymś» — etym. Chwali (Chwal; Chwali) + ang. Post; do znalezienia w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego od r. 2021.
Czyścibut «Uliczny czyściciel obuwia» — etym. Czyści (Czyść; Czyścić) + But

D

Dławiduda

etym.

Dławi (Dław; Dławić)

Duda

Dławikura, dłabikura (Dawniej) «Dusiciel kur» — etym. Dławi (Dław; Dławić) + Kura
Dławipacierz (Dawniej) «Świętoszek» — etym. Dławi (Dław; Dławić) + Pacierz
Dławigad «Szczególny rodzaj ptaka; Mycteria» — etym. Dławi (Dław; Dławić) + Gad
Dławigąska (Średniopolski) «Złodziej gęsi» — etym. Dławi (Dław; Dławić) + Gąska
Dmidzban (Średniopolski) «Pijak» — etym. Dmi (Dmij; Dąć) + Dzban
Drapichrust «Łobuz» — etym. Drapi (Drap; Drapać) + Chrust
Dusigrosz «Skąpiec» — etym. Dusi (Duś; Dusić) + Grosz
Dusikufel «Pijak» — etym. Dusi (Duś; Dusić) + Kufel
Dusikorzeń 1. «Szczególna choroba u roślin» 2. «Grzyb powodujący chorobę» — etym. Dusi (Duś; Dusić) + Korzeń
Dybidzban (Średniopolski) «Pijak» — etym. Dybi (Dyb; Dybać) + Dzban
Dybikufel (Średniopolski) «Pijak» — etym. Dybi (Dyb; Dybać) + Kufel
Dybiwieczorek (Średniopolski) «Próżniak» — etym. Dybi (Dyb; Dybać) + Wieczorek
Dzierżymorda «Tyran» — etym. Dzierży (Dzierż; Dzierżyć) + Morda, od nazwy jednej z postaci w Rewizorze Mikołaja Gogola.

F

Fajtłapa «Niedołęga» — etym. Fajt + Łapa, wykrzyknik fajt użyty zamiast rozkaźnika fajtnij.

G

Gardzilud (Średniopolski) «Mizantrop» — etym. Gardzi (Gardź; Gardzić) + Lud, wyraz stworzony przez Ks. Kaspra Pętkowskiego, twórcy krótkiego dramatu o Tymonie Ateńczyku (o którym również pisał dramat Wilhelm Szekspir) o nazwie Tymon Gardzilud.
Gasiświeczka 1. «Przyrząd do gaszenia świec» 2. «Kościelny» 3. «Ostatni w gronie, zwłaszcza w cechu» — etym. Gasi (Gaś; Gasić) + Świeczka
Golibroda «Fryzjer męski; ang. barber» — etym. Goli (Gol; Golić) + Broda
Goliłeb (Średniopolski) «Imprezowicz» — etym. Goli (Gol; Golić) + Łeb
Gonidiabeł (Średniopolski) «Złoczyńca» — etym. Goni (Goń; Gonić) + Diabeł
Gonipieniądz (Średniopolski) «Chciwiec» — etym. Goni (Goń; Gonić) + Pieniądz
Goniwiatr (Średniopolski) «Marnota» — etym. Goni (Goń; Gonić) + Wiatr
Grajdół, grajdołek «Mieścina» — etym. Graj (Grać) + Dół
Grajszafa (S.O.) «Szafa grająca» — etym. Graj (Grać) + Szafa
Gryzigłowa (Dawniej) «Natrętnik» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Głowa
Gryzikołek (Dawniej) «Zrzęda» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Kołek
Gryzipacierz 1. «Świętoszek» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Pacierz
Gryzipióro, gryzipiórek 1. «Pismak» 2. «Urzędnik» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Pióro
Gryzikrupa (Dawniej) «Skąpiec» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Książka
Gryziksiążka «Ktoś nieznający świata poza książkami» — etym. Gryzi (Gryź; Gryźć) + Książka
Grzejiskarb, Grzejskarb (Średniopolski) «Skąpiec» — etym. Grzeji (Grzej; Grzać) + Skarb

H

Hulajdusza 1. «Łobuz» 2. «Imprezowicz» — etym. Hulaj (Hulać) + Dusza
Hulajgród «Drewniana wieża oblężnicza» — etym. Hulaj (Hulać) + Gród; Nowożytny rutenizm (ukr. Гуляй-город, ros. Гуля́й-го́род, by. Гуляй-горад)
Hulajnoga «Mały pojazd bez pedałów» — etym. Hulaj (Hulać) + Noga; Wyraz wymyślony w okresie 1900-1939
Hulajpole «Drewniana wieża oblężnicza; Hulajgród» — etym. Hulaj (Hulać) + Pole; Nowożytny rutenizm
Hulajręka (Wiech) «Wózek inwalidzki» — etym. Hulaj (Hulać) + Ręka, wyraz pochodzi z memów.

J

Jęczydusza «Zrzęda» — etym. Jęczy (Jęcz; Jęczyć) + Dusza

K

Kaziduch (Średniopolski) «Oczekiwacz śmierci» — etym. Kazi (Kaź; Kazić) + Duch
Kaziród (Średniopolski) «Kazirodca» — etym. Kazi (Kaź; Kazić) + Ród
Kopidół 1. «Kopacz» 2. «Grabarz» — etym. Kopi (Kop; Kopać) + Dół
Kosinoga (Wiech) «Wysokoalkohowy napitek» — etym. Kosi (Koś; Kosić) + Noga; do znalezienia w słowniku miejskim od r. 2006
Krasikoń, Krasikóń (Śląsk) «Koniczyna» — etym. Krasi (Kraś; Krasić) + Koń — dop. Według pisowni ślabikorzowej krasikōń.
Kręcinosek «Wybrzydzacz» — etym. Kręci (Kręć; Kręcić) + Nosek
Kręciwąs «Elegant» — etym. Kręci (Kręć; Kręcić) + Wąs

L

Liczydeska (Średniopolski; S.O.) «Stolik do liczenia pieniędzy; Celbrat» — etym. Liczy (Licz; Liczyć) + Deska — por. niem. Zehlbrat
Liczygrosz «Skąpiec» — etym. Liczy (Licz; Liczyć) + Grosz
Liczygrzywna (Średniopolski) «Skąpiec» — etym. Liczy (Licz; Liczyć) + Grzywna
Liczykopa «Rolnik» — etym. Liczy (Licz; Liczyć) + Kopa
Liczykrupa «Skąpiec» — etym. Liczy (Licz; Liczyć) + Krupa
Liżybożek (Średniopolski) «Ktoś kto oddaje bałwochwalczą cześć obrazom (w mniemaniu obrazoburców, katolicy i prawosławni)» — etym. Liży (Liż; Lizać) + Bożek
Liżydupa (Wiech; Bluzg) «Przylizywacz» — etym. Liży (Liż; Lizać) + Dupa; do znalezienia w słowniku miejskim od r. 2008
Liżyłapa «Przylizywacz» — etym. Liży (Liż; Lizać) + Łapa
Liżyobrazek, Liziobrazek «Świętoszek» — etym. Liży (Liż; Lizać) + Obrazek
Liżyżonka (Średniopolski) «Mąż przesadnie ukochany w żonie» — etym. Liży (Liż; Lizać) + Żonka

Ł

Łamigłówka «Trudna zagadka»— etym. Łami (Łam; Łamać) + Główka
Łamignat «Siłacz» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Gnat — dop. Również nazwa postaci z komiksów Kajko i Kokosz
Łamikamień, Łomikamień, Łomkamień «Skalnica ziarnista» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Kamień
Łamikark (Dawniej) «Łamaniec» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Kark
Łamikost, Łomikost «Choroba rozmiękczająca kośći» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Kost (stwardziała postać wyrazu Kość)
Łamilas (Średniopolski) «Drwal» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Las
Łaminoga (Średniopolski) «Artretyzm» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Noga
Łamistrajk «Osoba łamiąca strajk» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Strajk
Łamiszczęka (Wiech) «Wielowarstwowy cukierek domyślnie ledwo się mieszczący w ustach» — etym. Łami (Łam; Łamać) + Szczęka, odbitka ang. jawbreaker, najprawdopodobniej wymyślona przez tłumaczy amerykańskiej kreskówki Ed, Edd i Eddy.
Łapichłop «Organizator emigracji chłopów» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Chłop
Łapidusza (Średniopolski) «Diabeł» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Dusza
Łapiduch, Łapiduszka «Sanitariusz» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Duch
Łapigrosz «Skąpiec» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Grosz
Łapikufel (Dawniej) «Pijak» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Kufel
Łapikura 1. «Złodziej kur» 2. «Lis» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Kura
Łapitrunek (Średniopolski) «Pijak» — etym. Łapi (Łap; Łapać) + Trunek
Łazinoga «Włóczęga» — etym. Łazi (Łaź; Łazić) + Noga
Łomignat «Bielik zwyczajny; Haliaeetus albicilla» — etym. Łomi (Łom; Łomić) + Gnat
Łominos «Powojnik prosty» — etym. Łomi (Łom; Łomić) + Nos
Łomiprzymierze (Średniopolski) «Łamanie przymierza» — etym. Łomi (Łom; Łomić) + Przymierze
Łomiprzysięga (Średniopolski) «Łamanie przysięgi» — etym. Łomi (Łom; Łomić) + Przysięga
Łudzigrosz «Oszust» — etym. Łudzi (Łudź; Łudzić) + Grosz
Łupikościół (Średniopolski) «Świętokradca» — etym. Łupi (Łup; Łupać) + Kościół
Łupipszczoła (Średniopolski) «Złodziej pszczół» — etym. Łupi (Łup; Łupać) + Pszczoła
Łupiskóra «Zdzierca» — etym. Łupi (Łup; Łupać) + Skóra
Łuszczybochenek (średniopolski) «Próżniak» — etym. Łuszczy (Łuszcz; Łuszczyć) + Bochenek

M

Mąciwoda «Łobuz» — etym. Mąci (Mąć; Mąć) + Woda, od powiedzenia mącić wodę tj. kłopoty powodować.
Męczybuła, Męczybułka 1. «Piekarz» 2. «Zrzęda» 3. «Pyza» 4. «Partacz; Fuszer» — etym. Męczy (Męcz; Męczyć) + Buła
Męczydusza «Natrętnik» — etym. Męczy (Męcz; Męczyć) + Dusza
Mieligęba (Średniopolski) «Gaduła» — etym. Mieli (Miel; Mielić) + Gęba
Moczygęba «Pijak» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Gęba
Moczykij «Wędkarz» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Kij
Moczymorda «Pijak» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Morda
Moczynos «Pijak» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Nos
Moczyryj «Pijak» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Ryj
Moczywąs «Pijak» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Wąs
Mrzygłód «Skąpiec» — etym. Moczy (Mocz; Moczyć) + Głód

N

Nabździgarstka (Cieszyn) «Niedołęga» — etym. Nabździ (Nabździj; Nabździć) + Garstka
Nadmigęba (Średniopolski) «Przechwalca» — etym. Nadmi (Nadmij; Nadąć) + Gęba
Najmimorda (Wiech) «Adwokat» — etym. Najmi (Najmij; Nająć) + Morda
Nosigrosz «Woreczek na pieniądze» — etym. Nosi (Noś; Nosić) + Grosz
Nosiwoda «Dostawca wody» — etym. Nosi (Noś; Nosić) + Woda

O

Obibok «Próżniak» — etym. Obi (Obij; Obić) + Bok
Obibruk, Obijbruk «Próżniak» — etym. Obi (Obij; Obić) + Bruk
Obipięta 1. «Próżniak» 2. «Włóczęga» — etym. Obi (Obij; Obić) + Pięta
Obieżykraj 1. «Podróżnik» 2. «Włóczęga» — etym. Obieży (Obież; Obieżyć) + Kraj
Obieżysas 1. «Emigrant» 2. «Włóczęga» — etym. Obieży (Obież; Obieżyć) + Sas
Obieżyświat, Obieżyświatka 1. «Podróżnik» 2. «Włóczęga» — etym. Obieży (Obież; Obieżyć) + Świat
Obleciświat 1. «Podróżnik» 2. «Włóczęga» — etym. Obleci (Obleć; Oblecić) + Świat
Obszczymur, Obszczymurek (Bluzg) 1. «Żul» 2. «Łobuz» — etym. Obszczy (Obszczyj; Obszczać) + Mur
Odmigęba (Dawniej) 1. «Ten co ma grube wargi» 2. «Ten co ma wypukłe policzki» — etym. Odmi (Odmij; Odąć) + Gęba
Okpiświat «Oszust» — etym. Okpi (Okpij; Okpić) + Świat
Okryjbieda, Okrybieda «Nędzne ubranie» — etym. Okry (Okryj; Okryć) + Bieda

P

Palikopa (Dawniej) 1. «Święto Piotra Św. w okowach» 2. «Dzień Święto Pantelejmona» 3. «Burza z piorunami» — etym. Pali (Pal; Palić) + Kopa
Palipiec, palipiecyk «Ten kto pracuje przy piecu; Piecowy» — etym. Pali (Pal; Palić) + Kopa
Paliwoda 1. «Trzpiot» 2. «Kłamca» 3. «Złośnik» — etym. Pali (Pal; Palić) + Woda — etym. Pali (Pal; Palić) + Woda
Parzybroda «Polska potrawa z kapusty» — etym. Parzy (Parz; Parzyć) + Broda
Parzygęba «Łakomiec» — etym. Parzy (Parz; Parzyć) + Gęba
Parzygnat «Nędzny kucharz» — etym. Parzy (Parz; Parzyć) + Gęba
Parzykasza «Nędzny kucharz» — etym. Parzy (Parz; Parzyć) + Kasza
Parzykrupa «Nędzny kucharz» — etym. Parzy (Parz; Parzyć) + Krupa
Pasibrzuch 1. «Próżniak» 2. «Łakomiec» — etym. Pasi (Paś; Pasić) + Brzuch
Pasikonik, Pasikoń «Konik polny» — etym. Pasi (Paś; Pasić) + Konik
Pasigęba (Średniopolski) 1. «Próżniak» 2. «Łakomiec» — etym. Pasi (Paś; Pasić) + Gęba
Pasirzyt (Średniopolski) «Próżniak» — etym. Pasi (Paś; Pasić) + Rzyt (dawna postać słowa Rzyć)
Pasiświnia (Średniopolski) «Pastuch świń» — etym. Pasi (Paś; Pasić) + Świnia
Pędzikrówka (Średniopolski) 1. «Złodziej bydła» 2. «Pastuch bydła» — etym. Pędź (Pędź; Pędzić) + Krówka
Pędziwiatr «Ruchliwiec» — etym. Pędź (Pędź; Pędzić) + Wiatr
Pędziwicher «Ruchliwiec» — etym. Pędź (Pędź; Pędzić) + Wicher
Pędziskot, Pędziszkot (Średniopolski) «Złodziej bydła» — etym. Pędź (Pędź; Pędzić) + Skot (dawne określenie na bydło)
Pędziwół (Średniopolski) «Złodziej bydła» — etym. Pędź (Pędź; Pędzić) + Wół
Pieczybieda «Natrętnik» — etym. Pieczy (Piecz; Pieczyć) + Bieda
Pierdzimąka (Cieszyn) «Złośnik» — etym. Pierdzi (Pierdź; Pierdzić) + Mąka
Piszczypała (Wiech) «Tchórz» — etym. Piszczy (Piszcz; Piszczeć) + Pała; do znalezienia w słowniku miejskim od r. 2018
Płaczypieniądz (Średniopolski) «Skąpiec» — etym. Płaczy (Płacz; Płaczyć) + Pieniądz
Płóczywąs «Pijak» — etym. Płóczy (Płócz; Płóczyć) + Włos
Płóczywłos «Ten co płócze włosy» — etym. Płóczy (Płócz; Płóczyć) + Włos
Porwitorba (Cieszyn) «Ruchliwiec» — etym. Porwi (Porwij; Porwać) + Dąb
Przedajbóg «Chciwiec» — etym. Przedaj (Przedać) + Bóg
Przebiśnieg «Gatynek śnieżyczki; Galanthus nivalis» — etym. Przebi (Przebij; Przebić) + Śnieg
Przełomipłot (Średniopolski) «Włamywacz» — etym. Przełomi (Przełom; Przełomić) + Płot
Przełomiwrota (Średniopolski) «Włamywacz» — etym. Przełomi (Przełom; Przełomić) + Wrota
Pucybut «Uliczny czyściciel butów»

R

Robigrosz «Chciwiec» — etym. Robi (Rób; Robić) + Grosz
Robigrzech (Cieszyn) «Grzesznik» — etym. Robi (Rób; Robić) + Grzech
Rosikoń «Koniczyna» — etym. Rosi (Roś; Rosić) + Koń
Rzezimieszek «Złodziej» — etym. Rzezi (Rzeź; Rzezać) + Mieszek — por. fr. coupe-bourse, ang. cutpurse.
Rzeżykamień «Lekarz od kamieni nerkowych» — etym. Rzeży (Rzeż; Rzezać) + Kamień

S

Skarżypięta «Donosiciel» — etym. Skarży (Skarż; Skarżyć) + Pięta
Skarżypyta «Donosiciel» — etym. Skarży (Skarż; Skarżyć) + Pyta
Skąpigrosz «Skąpiec» — etym. Skąpi (Skąp; Skąpić) + Grosz
Skąpiradło «Skąpiec» — etym. Skąpi (Skąp; Skąpić) + Radło
Skurczybyk 1. «Łobuz» 2. «Maczo» — etym. Skurczy (Skurcz; Skurczyć) + Byk
Skurczygnat «Maczo» — etym. Skurczy (Skurcz; Skurczyć) + Gnat
Skurczypała, Skurczypałka «Biedak» — etym. Skurczy (Skurcz; Skurczyć) + Pała
Skrobigarnek «Skąpiec» — etym. Skrobi (Skrob; Skrobać) + Garnek
Skrobipiórek 1. «Pismak» 2. «Urzędnik» — etym. Skrobi (Skrob; Skrobać) + Pióro + -ek
Skrobiwiór «Stolarz» — etym. Skrobi (Skrob; Skrobać) + Wiór
Smażywiecheć (Dawniej) «Skąpiec» — etym. Smaży (Smaż; Smażyć) + Wiecheć
Srajtaśma (Wiech; Bluzg; S.O.) 1. «Papier toaletowy» 2. «Błona fotograficzna» — etym. Sraj (Srać) + Taśma
Szalipłacha (Cieszyn) «Oszust» — etym. Szali (Szal; Szalić) + Płacha
Szarpidrut «Grajek» — etym. Szarpi (Szarp; Szarpać) + Taśma
Szlifibruk «Łobuz»
Szumigłowa «Zrzęda» — etym. Szumi (Szum; Szumieć) + Głowa
Szumiłeb «Zrzęda» — etym. Szumi (Szum; Szumieć) + Łeb
Szuścikulka (Cieszyn) «Podróżnik» — etym. Szuści (Szuść; Szuścić) + Kulka

Ś

Śpiwór (S.O.) «Worek do spania» — etym. Śpi (Śpij; Spać) + Wór
Świszczypał, świsczypała «Trzpiot» — etym. Świszczy (Świszcz; Świszczeć) + Pała

T

Trąbiróg «Waltornista» — etym. Trąbi (Trąb; Trąbać) + Róg
Trzeszczylas (Cieszyn) «Gaduła» — etym. Trzeszczy (Trzeszcz; Trzeszczyć) + Las
Trzebiświnia (Staropolski) «Kastrator świń» — etym. Trzebi (Trzeb; Trzebić) + Pysk
Trzepipysk (Cieszyn) «Gaduła» — etym. Trzepi (Trzep; Trzepać) + Pysk
Trzepiłata (Cieszyn) «Trzpiot» — etym. Trzepi (Trzep; Trzepać) + Łapa
Trzęsidupa (Bluzg) «Tchórz» — etym. Trzęsi (Trzęś; Trząść) + Dupa
Trzęsigalata (Cieszyn) «Tchórz» — etym. Trzęsi (Trzęś; Trząść) + Galata
Trzęsigłowa 1. «Natrętnik» 2. «Kobieta ozdobiona w trzęsidełka» — etym. Trzęsi (Trzęś; Trząść) + Głowa
Trzęsiogonek «Pliszka» — etym. Trzęsi (Trzęś; Trząść) + Ogonek
Trzęsiskrzynka (Dawniej) «Złodziej» — etym. Trzęsi (Trzęś; Trząść) + Skrzynka

U

Urwipołeć «Łobuz» — etym. Urwi (Urwij; Urwać) + Połeć
Urwiszubienica «Łobuz» — etym. Urwi (Urwij; Urwać) + Szubienica
Urwiżywot «Szubienica» — etym. Urwi (Urwij; Urwać) + Żywot
Utrzyproszek «Aptekarz» — etym. Utrzy (Utrzyj; Utrzeć) + Grosz

W

Walikoń (Wiech) «Masturbator» — etym. Wali (Wal; Walić) + Koń
Waligóra «Olbrzym» — etym. Wali (Wal; Walić) + Góra — dop. Jest to też nazwa najwyższego szczytu Gór Suchych
Wędzigrosz «Skąpiec» — etym. Wędzi (Wędź; Wędzić) + Grosz
Wędzikiszka «Skąpiec» — etym. Wędzi (Wędź; Wędzić) + Kiszka
Wichrzyłeb (Cieszyn) «Wichrzyciel» — etym. Wierci (Wierć; Wiercić) + Łeb
Wiercidziura (Cieszyn) «Natrętnik» — etym. Wierci (Wierć; Wiercić) + Dziura
Wiercimak «Wałek lub tłuczek do ucierania maku» — etym. Wierci (Wierć; Wiercić) + Mak
Wiercipięta, wiercipiętka «Ruchliwiec» — etym. Wierci (Wierć; Wiercić) + Pięta
Wodzirej, Wodzirejka «Przywódca, zwłaszcza tańcerzy» — Wodzi (Wódź; Wodzić) + Woda
Woziwoda 1. «Dostawca wody» 2. «Koń, Wielbłąd» — Wozi (Woź; Wozić) + Woda
Włóczykij «Podróżnik» — etym. Włóczy (Włócz; Włóczyć) + Kij
Wścibinos «Ciekawski» — etym. Wścibi (Wścib; Wścibić) + Nos
Wyciskajgrosz «Oszust» — etym. Wyciskaj (Wyciskać) + Nos
Wydmidzban «Pijak» — etym. Wydmi (Wydmij; Wydąć) + Dzban
Wydmikufel «Pijak» — etym. Wydmi (Wydmij; Wydąć) + Kufel
Wydrwigrosz «Oszust» — etym. Wydrwi (Wydrwij; Wydrwić) + Grosz
Wydrzygrosz (Cieszyn) «Złodziej» — etym. Wydrzy (Wydrzyj; Wydrzeć) + Grosz
Wykpigrosz «Oszust» — etym. Wykpi (Wykpij; Wykpić) + Grosz
Wypróżniskrzynka (Średniopolski) «Oszust» — etym. Wypróżni (Wypróżnij; Wypróżnić) + Skrzynka
Wyrwiczopek (Dawniej) «Korkociąg» — etym. Wyrwi (Wyrwij; Wyrwać) + Czopek
Wyrwidąb «Olbrzym» — etym. Wyrwi (Wyrwij; Wyrwać) + Dąb
Wyrwiząb «Dentysta» — etym. Wyrwi (Wyrwij; Wyrwać) + Ząb

Z

Zabździgarstka (Cieszyn) «Tchórz» — etym. Zabździ (Zabździj; Zabździć) + Garstka
Zapchajdziura «Wypełniacz; ang. Filler» — etym. Zapchaj (Zapchać) + Dziura
Zawalidroga «Próżniak» — etym. Zawali (Zawal; Zawalić) + Droga
Złomignat (Dawniej) «Kastet» — etym. Złomi (Złom; Złomić) + Gnat
Złomiślub (Dawniej) «Cudzołóstwo» — etym. Złomi (Złom; Złomić) + Ślub
Zmigrosz (Średniopolski) «Skąpiec» — etym. Zmi (Zmij; Zmiąć) + Grosz

Ż

Żalipost, Żalpost (Wiech; S.O.) «Wpis służacy do ożalania się» — etym. Żali (Żal; Żalić) + ang. Post; do znalezienia w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego od r. 2022.
Żnisiano (Średniopolski) 1. «Janowiec włosisty» 2. «Janowiec ciernisty» 3. «Szczodrzeniec rozesłany» — etym. Żni (Żnij; Żąć) + Siano